Zonnewijzerpark Genk
Inleiding
Korte geschiedenis
Toen ik begin 1997 in de krant las over een Zonnewijzerpark dat aangelegd werd in Genk, werd ik direct enthousiast. Een permanente expositie van internationale allure, uniek in Europa, met allerhande typen zonnewijzers! Een staalkaart van wat de zonnewijzerkunde de afgelopen eeuwen voortgebracht heeft, gepresenteerd op een wijze topstukken waardig! Wat een schitterend initiatief!
Initiator was Johan Gijsenbergs, toen directeur van het Europlanetarium Genk, die het Stadsbestuur en de kersverse Zonnewijzerkring Vlaanderen voor het project wist te interesseren. Hulde!
Europese fondsen voor regionale ontwikkeling brachten het beschikbare budget op - omgerekend - €200.000. Niet echt veel, natuurlijk, maar er is toch heel wat moois mee tot stand gebracht!
Jan De Graeve werd benoemd tot coördinator van het project en er werd een internationale ontwerpwedstrijd uitgeschreven, waaruit een - eveneens internationale - jury 12 ontwerpen selecteerde.
In 1997 zochten we in Genk nog tevergeefs naar een zonnewijzer: ambtelijke vertraging. Pas in 1998 kwam er schot in de zaak. Op 20 juni 1998 ging het project officieel van start met een internationaal symposium.
De enige twee zonnewijzers die toen klaar waren, waren een maand later al aan vandalisme ten offer gevallen. Maar men zette door, ook toen slechte zomers het toch al vochtige Molendal praktisch ontoegankelijk maakten voor de aannemer. Op 19 maart 2000 was dan toch de officiële opening van het Zonnewijzerpark. Alle 12 ontwerpen wachtten op onze bewondering.
Virtuele rondleiding
Ik nodig je uit op een virtuele rondwandeling door het Zonnewijzerpark. We zullen de officiële route volgen, hoewel de meeste echte bezoekers, vanuit het centrum komende, waarschijnlijk halverwege zullen instappen. Zij passeren helaas niet meer de prachtige pauw die je hier ziet. Dat was geen zonnewijzer, maar wat mij betreft wèl de mascotte van het Zonnewijzerpark.
Het zal overigens geen gemakzuchtige rondwandeling worden. Kritiekloos 'oh' en 'ah' roepen vind ik eerder getuigen van desinteresse dan van bewondering. En je wordt er niet wijzer van. Ik heb gemerkt dat ik het meeste opsteek van een kritische, gedetailleerde beschouwing. Vaak zie ik achteraf, op de foto's thuis, meer dan tijdens het bezoek zelf.
Deze analyse is dus in eerste instantie bedoeld voor mijn en jouw lering. Het is allerminst mijn bedoeling de ontwerper of de constructeur te bekritiseren. Anderzijds dient een Zonnewijzerpark van internationale allure wèl de ambitie te hebben gnomonische top-objecten te exposeren. Als daar op af te dingen is, moet dat ook gezegd kunnen worden.
Een informatiebordje bij elke zonnewijzer vermeldt type, ontwerper, uitvoering en aflezing, gevolgd door een korte toelichting. Ook die betrek ik in mijn beschouwing. In hun beknoptheid horen ze duidelijk en juist te zijn.
Af en toe zal ik refereren aan de brochure "Tussen licht en schaduw" die over het Zonnewijzerpark uitgegeven is, evenals aan de documentatie die bij het symposium in 1998 over de ontwerpen beschikbaar kwam. De brochure is verkrijgbaar bij de Dienst voor Toerisme van Genk en die van Rupelmonde, voor het luttele bedrag van (toen nog) 100 BFr. Waarom ook Rupelmonde?
Zoals uit de foto's blijkt, heb ik de zonnewijzers helaas nog niet in werking mogen zien. Maar hopelijk zal ook voor mij de zon er ooit schijnen!
Ik dank de heer Willy Leenders voor zijn suggesties ter verbetering van deze pagina's.
Ik hoop dat je de rondwandeling plezierig en leerzaam zult vinden!
Frans W. Maes, gids
P.S. Ik was en ben niet betrokken bij opzet, uitvoering of onderhoud van het Zonnewijzerpark. Inlichtingen of opmerkingen hierover kun je richten aan de Zonnewijzerkring Vlaanderen of aan de Stad Genk.